Το μεσογειακό πρότυπο διατροφής και η επίδρασή του στην υγεία έχει απασχολήσει εδώ και πολλές δεκαετίες την ερευνητική κοινότητα. Οι πρώτες ενδείξεις για τον ευεργετικό ρόλο της μεσογειακής διατροφής προέκυψαν από τη Μελέτη των Επτά Χωρών στις αρχές της δεκαετίας του ’60, όταν διαπιστώθηκε ότι οι κάτοικοι των μεσογειακών χωρών (κυρίως της Κρήτης και της νότιας Ιταλίας) είχαν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής και λιγότερα περιστατικά με καρδιαγγειακά νοσήματα.
Με γνώμονα τις διατροφικές συνήθειες οι οποίες αποδείχθηκαν ότι έχουν πλεονεκτήματα για την υγεία, σχεδιάστηκε η μεσογειακή πυραμίδα η οποία αποτελεί μέχρι και σήμερα ένα από τα διασημότερα πρότυπα υγιεινής διατροφής. Τα κύρια χαρακτηριστικάτηςείναι:
- Υψηλή κατανάλωση μη επεξεργασμένων δημητριακών, οσπρίων και εποχιακών φρούτων και λαχανικών
- Μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, ψαριού και αλκοόλ (συστήνεται το κόκκινο κρασί)
- Χαμηλή κατανάλωση κρέατος και προϊόντων που είναι πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη
- Προτίμηση στο ελαιόλαδο και στις υπόλοιπες πηγές μονοακόρεστων λιπαρών οξέων (ελιές, ξηροί καρποί) έναντι των κορεσμένων λιπαρών ζωικής προέλευσης
Εκτός από τις διατροφικές οδηγίες, τονίζεται μέσω της πυραμίδας η σημασία της φυσικής δραστηριότητας, της επαρκούς ξεκούρασης αλλά και της κατανάλωσης γευμάτων με συντροφιά (οικογένεια, φίλοι). Το γεγονός αυτό φανερώνει πως η μεσογειακή διατροφή δεν αποτελεί μόνο πρότυπο διατροφής αλλά και πρότυπο τρόπου ζωής. Έτσι, το 2010 η UNESCO ανακήρυξε τη μεσογειακή διατροφή ως «Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας», καθώς η εφαρμογή της παραδοσιακής διατροφής μεταδίδεται από γενιά σε γενιά.
Ποια είναι τα οφέλη της Μεσογειακής διατροφής στην υγεία;
- Συμβάλλει στην πρόληψη χρόνιων νοσημάτων όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, υπέρταση, διαβήτης, καρκίνος.
- Συνεισφέρει στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου (διατήρηση μνήμης, ικανότητα μάθησης) και προστατεύει από πνευματικές παθήσεις (νόσος Alzheimer, κατάθλιψη).
- Βοηθάει στη διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους και στην πρόληψη της παχυσαρκίας, καθώς έχει αποδειχθεί πολύ αποτελεσματική στην απώλεια βάρους.
- Προάγει τη μακροβιότητα και έχει αντιγηραντική δράση.
- Βελτιώνει την ποιότητα ζωής, καθώς προσφέρει περισσότερη ζωτικότητα και λειτουργικότητα και λιγότερο σωματικό πόνο.